Kỷ niệm 8 năm ngày phóng vệ tinh quan sát trái đất đầu tiên của Việt Nam (VNREDSat-1)
Là đơn vị được Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam giao quản lý vận hành vệ tinh, Trung tâm Điều khiển và Khai thác vệ tinh nhỏ - Viện Công nghệ vũ trụ đã luôn nỗ lực hết mình, cố gắng làm việc nhằm đảm bảo hệ thống vệ tinh VNREDSat-1 hoạt động thông suốt, an toàn và hiệu quả.
Vệ tinh VNREDSat-1 hoạt động vượt quá 3 năm so với thuổi thọ thiết kế là minh chứng cho sự nỗ lực làm việc hiệu quả của Trung tâm Điều khiển và Khai thác vệ tinh nhỏ. Để đạt được kết quả đáng ghi nhận này, đội ngũ kỹ sư thuộc Trung tâm Điều khiển và Khai thác vệ tinh nhỏ - Viện Công nghệ vũ trụ và các kỹ sư Cục Viễn thám Quốc Gia (Bộ tài nguyên và môi trường) đã không ngừng hoàn thiện, nâng cao trình độ và làm chủ hoàn toàn hệ thống VNREDSat-1 từ việc điều khiển, vận hành, lập nhiệm vụ cho tới xử lý khắc phục sự cố hay các thao tác đặc thù khác. Cụ thể: các kỹ sư Viện Công nghệ vũ trụ đã 30 lần phải thực hiện việc tính toán, hiệu chỉnh quỹ đạo vệ tinh VNREDSat-1 để tránh va chạm với rác vũ trụ; hiệu chỉnh thiết bị chụp ảnh trên vệ tinh; nâng cấp phần mềm trên vệ tinh… Bên cạnh đó vì thời gian vận hành đã tương đối dài các thiết bị của hệ thống trạm mặt đất cũng như trên vệ tinh đã có hiện tượng hỏng hóc hay suy giảm hiệu năng so với thiết kế ban đầu, hệ quả là từ tháng 1 năm 2021 đến tháng 4 năm 2021 vệ tinh VNREDSat-1 liên tục chuyển vào trạng thái tự bảo vệ (safe mode) do gặp trục trặc kỹ thuật. Đây là thách thức lớn trong bối cảnh hầu như không có sự trợ giúp về mặt kỹ thật của các chuyên gia Pháp là bên thiết kế chế tạo hệ thống vệ tinh VNREDsat-1. Bằng những nỗ lực tự thân, các kỹ sư Việt Nam đã khắc phục thành công đưa vệ tinh trở lại trạng thái hoạt động bình thường từ ngày 30/04/2021 và tiếp tục cung cấp ảnh chụp thường xuyên và kịp thời cho các khách hàng.
Với kinh nghiệm có được trong quá trình vận hành các kỹ sư Trung tâm Điều khiển và Khai thác vệ tinh nhỏ đánh giá hệ thống còn có thể tiếp tục khai thác trong vài năm tới. Đặc biệt theo phân tích của các chuyên gia Pháp và ý kiến tham khảo của các khách hàng thường xuyên, sau 8 năm vận hành, ảnh thu được của vệ tinh VNREDSat-1 vẫn đảm bảo chất lượng và hiệu quả để sử dụng cho các ứng dụng phát triển kinh tế xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh. Đây cũng là điểm khích lệ để các kỹ sư ở Trung tâm Điều khiển và Khai thác vệ tinh nhỏ - Viện công nghệ vũ trụ tiếp tục nỗ lực đảm bảo vận hành an toàn hệ thống VNREDSat-1.
Ảnh Trung tâm thành phố Nha Trang chụp lúc 10h24’ ngày 24/05/2013
Ảnh Trung tâm thành phố Nha Trang chụp lúc 10h20’ ngày 02/05/2021
Việc khai thác và vận hành thành công hệ thống VNREDSat-1 trong suốt tám năm qua đã cung cấp nguồn dữ liệu ảnh vệ tinh quý giá cho người Việt Nam, góp phần vào việc thực hiện thành công các nhiệm vụ khoa học, phát triển kinh tế-xã hội và quốc phòng- an ninh, chủ động hội nhập với các nước trong khu vực và trên thế giới. Bên cạnh đó sự trưởng thành của các kỹ sư vận hành hệ thống VNREDSat-1 sẽ là tiền đề phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao để tiếp thu công nghệ, tiếp nhận và khai thác các hệ thống vệ tinh trong tương lai.